Cardousso
Carlina acanthifolia
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Chardousso, Artichaut-de-Ventour, Artichaut-de-mountagno, Soulèu, Roso-de-Jericò.
Noms en français : Carline à feuilles d'Acanthe, Cardabelle.
Descripcioun :La cardousso trachis en basso e mountagno mejano. Se vèi souvènt li gràndi fueio pougnènto, mai pas tant sa flour (coumpausado) que flouris qu'un soulet cop. Es aparado, categourìo LC.
Usanço :Es un manja requist qu'èro proun acampa à passa tèms : "Lou meiour de tout, es quand l'on lei pren que soun jouino, que soun pas filandrouso encaro, on lei manjo crudo, [...] l'on lei coupo en trancho bèn fino... E alor lei gròssi, ma femo lei metié en pot, e quand on lei manjavo, lei farcissié amé de chair à saucisso" (J. Chauvin in O. Madon, op.cit. p. 63). Tanca sus la porto di granjo, servié peréu de baroumètre. La racino èi vertuouso (vèire çai-souto).
Port : Erbo
Taio : 3 à 8 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Carlina
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cardueae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 10 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Tepiero seco
- Tepiero roucaiouso
- Pinèdo
- Blachiero
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Carlina acanthifolia All., 1773
Jaisso(-negrejanto)
Lathyrus niger
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Gesse noicissante.
Descripcioun :Aquesto jaisso, coumuno dins lis uba, trachis dins li blachiero e faio de nòsti colo e en basso mountagno. La planto èi bèn drecho emé uno cambo carrado mai pas alado. Li flour soun vióuleto, pièi viron à bluio pèr veni negro coume li dusso un cop maturo.
Usanço :Li racino soun couneigudo pèr sarra li car e faire pissa. S'aprèn qu'es esta trouba d'arbutosido (o arbutino) qu'es un anti-baterian urinàri. L'arbutosido esclargi peréu la pèu (en empachant l'acioun de la tirousinaso).
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 90 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irregulièro
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Blachiero
- Faio
- Pinedo
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurasiatico
Ref. sc. : Lathyrus niger (L.) Bernh., 1800